Το success story της τουριστικής Θεσσαλονίκης

Ο υπερδιπλασιασμός ξένων τουριστών, οι νέες αεροπορικές συνδέσεις με 34 πόλεις της Ρωσίας, οι καθημερινές πτήσεις από και προς Κωνσταντινούπολη, το επιχειρούμενο άνοιγμα στην αγορά της Κίνας και οι επαγγελματίες της πόλης που... "κάθονται στα θρανία" προκειμένου να μάθουν ρώσικα είναι ορισμένα από τα στοιχεία που συνθέτουν το νέο τουριστικό προφίλ της Θεσσαλονίκης.
Ρώσοι, Τούρκοι, Εβραίοι και Βαλκάνιοι καταφθάνουν μαζικά σε μια πόλη που, όπως λένε φορείς του τουρισμού "αλλάζει και αποκτά ένα πιο εξωστρεφές, ελκυστικό, σύγχρονο και κοσμοπολίτικο πρόσωπο".
Τα τελευταία χρόνια, όπως αναφέρεται στην εφημερίδα το Έθνος, καταβλήθηκε μια έντονη προσπάθεια για την προσέλκυση ξένων τουριστών, κάτι που -για πρώτη φορά- έγινε τόσο μεθοδικά και οργανωμένα. Ετσι, για παράδειγμα, για την προσέλκυση Τούρκων τουριστών ασχολήθηκε μια ομάδα εξειδικευμένων ατόμων, τα μέλη της οποίας γνωρίζουν καλά την τούρκικη νοοτροπία.
Λεωφορεία με τουρίστες από την Τουρκία -τα περισσότερα από Κωνσταντινούπολη- είναι, πλέον, μια καθημερινή εικόνα στη Θεσσαλονίκη. Πόλος έλξης το σπίτι του Κεμάλ στη διασταύρωση των οδών Αγίου Δημητρίου και Αποστόλου Παύλου. Παρά το γεγονός ότι ακόμη παραμένει κλειστό -λόγω ανακαίνισης- αυτοί που επιθυμούν να το δουν και να το φωτογραφίσουν, έστω και εξ αποστάσεως, είναι εκατοντάδες. Η Θεσσαλονίκη διαθέτει πολλά οθωμανικά μνημεία που έλκουν τους Τούρκους τουρίστες, οι οποίοι έρχονται, επίσης, για να απολαύσουν τον "αέρα" της πόλης, τη διασκέδαση, τον επισιτισμό και την ομορφιά της.
Σε μεγάλο βαθμό, η αλλαγή που συντελείται στην συμπρωτεύουσα πιστώνεται στις συντονισμένες ενέργειες του δήμαρχού της, του κυρίου Μπουτάρη, ο οποίος υιοθέτησε στοχευμένη προσέγγιση τεσσάρων αγορών: Των Βαλκανίων, της Ρωσίας, της Τουρκίας και του Ισραήλ.
Τίποτα, ωστόσο, δεν γίνεται στην τύχη (ενδεικτικό του τι εστί προγραμματισμός). Η μετάλλαξη της πόλης σε έναν φιλικό προς τον επισκέπτη τουριστικό προορισμό ξεκίνησε από τα πιο απλά: ύπαρξη τουριστικού περιπτέρου στην πλατεία Αριστοτέλους, σήμανση στα αγγλικά (μέχρι πριν λίγα χρόνια ακόμη και τα παρκόμετρα δεν είχαν σήμανση). Ο Πειραιάς, για παράδειγμα, είναι περίπτωση μιας πόλης που πνίγεται από τουρίστες, όπου όμως δεν υπάρχει σήμανση στα αγγλικά στους δρόμους. Οι δύσμοιροι τουρίστες περιδιαβαίνουν την πόλη με τον χάρτη ανά χείρας προσπαθώντας να καταλάβουν που βρίσκονται.
Η δε προβολή της πόλης, η οποία ειρήσθω εν παρόδω χαρακτηρίσθηκε το 2011 από τους New York Times ως ένα από 41 μέρη που πρέπει να επισκεφθεί κάποιος, στο εξωτερικό έγινε και συνεχίζει να γίνεται με ταξίδια ενημέρωσης, επισκέψεις, πολιτιστικές ανταλλαγές, εκδηλώσεις και συνεργασίες για να γίνει η Θεσσαλονίκη γνωστή ως τουριστικός προορισμός.
Το άνοιγμα προς τη Ρωσία έφερε πιο κοντά τη Θεσσαλονίκη με την αδελφοποιημένη Αγία Πετρούπολη. Μάλιστα, για τον εορτασμό του 2013 ως έτους των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου, ο δήμος πραγματοποιεί σειρά συντονισμένων δράσεων, στις οποίες περιλαμβάνεται και η λειτουργία Αγιορείτικης Εστίας στην Αγία Πετρούπολη. Οι Έλληνες της Αγίας Πετρούπολης δώρισαν στο δήμο Θεσσαλονίκης μνημείο των δύο Αγίων, που έχει τοποθετηθεί στον προαύλιο χώρο της Εκκλησίας Κυρίλλου και Μεθοδίου.
Αποκορύφωμα αυτών των δράσεων είναι τα μαθήματα ρώσικων! Ο δήμος Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με ένα από τα μεγαλύτερα γραφεία incoming τουρισμού ξεκίνησε να παρέχει δωρεάν μαθήματα ρώσικων στους επαγγελματίες της πόλης.
Δεν είναι επίσης τυχαίο ότι η Θεσσαλονίκη αποτελεί ορμητήριο γι’ αυτούς που ταξιδεύουν για θρησκευτικούς λόγους. Πληθώρα πιστών έρχονται για να προσκυνήσουν στο Άγιον Όρος αλλά και στα Μετέωρα, καθώς η ορθοδοξία αποτελεί έναν ακόμη σύνδεσμο μεταξύ Ελλάδας, Ρωσίας, Βουλγαρίας και Σερβίας.
Η επόμενη μεγάλη πρόκληση που θέτει τώρα η Θεσσαλονίκη είναι να "κατακτήσει" την τεράστια αγορά της Κίνας. Ήδη έχουν προσκληθεί πέντε επιφανείς Κινέζοι δημοσιογράφοι, για να γνωρίσουν την πόλη και, γιατί όχι, να γράψουν γι’ αυτήν.
Εν ολίγοις, η Θεσσαλονίκη διαθέτει όλα τα εχέγγυα για να εξελιχθεί σε κορυφαίο προορισμό city break, δηλαδή σε ολιγοήμερο –δύο με τρεις ημέρες, ιδιαίτερα τα σαββατοκύριακα και τις γιορτές- τουριστικό προορισμό για όλο τον χρόνο. Σε αυτό θα μπορούσε να συνεισφέρει και η οδός Τσιμισκή, ίσως ο εμβληματικότερος εμπορικός δρόμος της χώρας, καθώς θα μπορούσε να συγκαταλέγεται ανάμεσα στους περίφημους εμπορικούς δρόμους των ευρωπαϊκών πρωτευουσών. Στο εξωτερικό, όπως αναφέρει εύστοχα ο Σταύρος Κωνσταντινίδης στην Athens Voice, οι επώνυμοι ευρωπαϊκοί δρόμοι έχουν αναθέσει την προβολή τους σε εταιρείες μάρκετινγκ, οι οποίες αναλαμβάνουν για λογαριασμό τους να εκπονήσουν σχέδια λειτουργικής αναβάθμισης, να συντάξουν προτάσεις, να οργανώσουν υπαίθριες εκδηλώσεις πολιτισμού, να λειτουργήσουν με οργανωμένο γραφείο Τύπου, επιδιώκοντας διαρκώς, την ανάδειξη και την αναβάθμιση της ελκυστικότητας του δρόμου στο εσωτερικό και στο εξωτερικό.

Κλείνοντας, το επιτυχημένο παράδειγμα της Θεσσαλονίκης θα έπρεπε να μιμηθούν και άλλοι ελληνικοί τουριστικοί προορισμοί. Τα οφέλη θα είναι πολλαπλά για όλους μας. Διότι, για να υιοθετήσω μια έκφραση του συρμού, όλα είναι θέμα μάρκετινγκ. Είναι αδιανόητο, για παράδειγμα, η Αθήνα, αυτή η ιστορική πόλη που συνδυάζει ήλιο, θάλασσα, πολιτισμό, να αδυνατεί να χειριστεί την εικόνα της. Αλλά για την Αθήνα θα μιλήσουμε την επόμενη φορά.
Νεότερη Παλαιότερη
Protopapadakis-biblia